Czy biała wydzielina z pochwy to oznaka choroby?

Pochwa (wagina) to pusta przestrzeń prowadząca do szyjki macicy. Biała wydzielina z pochwy niepokoi niektóre kobiety i jest jedną z przyczyn wizyt w gabinetach ginekologicznych – czy słusznie? O czym świadczy biała wydzielina z pochwy? Kiedy wymaga wykonania dodatkowych badań? Jak dbać o higienę intymną na co dzień?

Jak powinna wyglądać normalna wydzielina z pochwy?

Wydzielina z pochwy jest całkowicie naturalnym zjawiskiem, produkują ją błony śluzowe kobiecych dróg rodnych, pojawia się u dziewcząt w okresie dojrzewania i pełni ochronę przed infekcjami. Ma kwaśny odczyn pH 3,5-4,5 (dzięki działaniu pałeczek kwasu mlekowego). W zależności od fazy cyklu menstruacyjnego i działania hormonów, jej odcień i konsystencja mogą się różnić:

• w I połowie cyklu (wskutek wysokiego stężenia estrogenów) wydzielina jest lepka, kleista i dosyć obfita, ze względu na jej zwiększoną produkcję przez organizm, staje się bardziej transparentna, 
• w ll połowie cyklu ilość wydzieliny zmniejsza się (jednak nie zanika całkowicie), jest również bardziej gęsta.

Niepokoju nie powinna budzić przejrzysta lub biała wydzielina z pochwy bez zapachu, która ma jednolitą strukturę pozbawioną grudek, czy skrzepów. Z kolei sygnałem ostrzegawczym jest na pewno zmiana barwy wydzieliny (żółta, szara, różowa, zielonkawa lub brązowa wydzielina z pochwy) oraz objawy dodatkowe, takie jak:

• silny świąd, 
• pieczenie, 
• ból podczas oddawania moczu,
• stan podgorączkowy lub gorączka,
• intensywny, nieprzyjemny zapach z pochwy.

Biała wydzielina z pochwy – zakażenie grzybicze

Biała wydzielina z pochwy o niejednorodnej, serowatej/twarożkowatej konsystencji jest jednym z objawów towarzyszących grzybicy pochwy (jednej z najczęstszych infekcji intymnych, na jakie chorują kobiety), wywołanej przez nadmiar drożdżaków z gatunku Candidia albicans (inne mniej znane odmiany to Candida glabrata oraz Candida tropicalis, które niestety są znacznie mniej podatne na leczenie przeciwgrzybicze). 

Niestety kandydoza pochwy (inaczej drożdżyca pochwy) ma tendencje do nawrotów, dlatego istotne jest, aby dbać o higienę osobistą i w przypadku zauważenia typowych objawów, takich jak: przykry zapach, żółtawa lub biała wydzielina z pochwy, swędzenie okolic intymnych, obrzęk sromu, ból podczas zbliżeń oraz pieczenie okolic intymnych  –  trzeba niezwłocznie zgłosić się do ginekologa lub lekarza pierwszego kontaktu, w celu postawienia odpowiedniej diagnozy i podjęcia leczenia (środki dopochwowe lub doustne). W czasie terapii wskazane jest wstrzymanie się od współżycia. Warto dodać, że grzybicze zapalenie pochwy może również dawać objawy ze strony układu moczowego, typowe symptomy to:

• częstomocz,
• pieczenie podczas oddawania moczu,
• uczucie parcia na pęcherz moczowy.

Czynnikami zwiększającymi ryzyko zakażenia grzybiczego jest długotrwałe przyjmowanie przez kobietę antybiotyków oraz cukrzyca. Kandydozie sprzyja również częste korzystanie z basenu, niedostateczna higiena oraz noszenie bielizny ze sztucznych materiałów. Inne czynniki ryzyka to choroby powodujące obniżenie odporności, ciąża, miesiączka. 

Biała wydzielina z pochwy – zapalenie bakteryjne

Szara lub żółtawa wodnista może sygnalizować także infekcję bakteryjną pochwy, spowodowaną najczęściej bakteriami beztlenowymi, paciorkowcami, Gardnerella vaginalis. Do objawów towarzyszących tej nieprzyjemnej dolegliwości (warto wspomnieć, że 50% przypadków bakteryjne zapalenie pochwy przebiega bezobjawowo) zalicza się: 

• zaczerwienienie sromu, 
• obrzęk sromu,
• zaburzenia oddawania moczu (jest to rzadki objaw),
•  przykry, rybi zapach z pochwy (upławom może towarzyszyć świąd, pieczenie). 

Najbardziej podatne na infekcję są młode kobiety w wieku rozrodczym, które prowadzą aktywne życie seksualne. Zwykle w przypadku bakteryjnego zapalenia pochwy jako standardową metodę leczenia stosuje się antybiotykoterapię (doustny lub dopochwowy antybiotyk). Samodzielnie nie można wyleczyć tej choroby, konieczna jest wizyta u ginekologa. Kuracja trwa zwykle około 7 dni. należy podkreślić, że nieleczone bakteryjne zapalenie pochwy zwiększa ryzyko zachorowania na HIV, może też prowadzić do niebezpiecznej dla zdrowia posocznicy bakteryjnej oraz w przypadku ciężarnych kobiet – przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego.

Inne choroby weneryczne (przenoszone drogą płciową), których objawem są upławy to chlamydioza (wydzielina z pochwy ma charakterystyczny ropny zapach) i rzeżączka (wydzielina jest krwista lub żółtawa – ropna, dosyć często schorzenie to przebiega u kobiet całkowicie bezobjawowo).

Sprawdź również: Grzybica pochwy po antybiotyku – przyczyny, leczenie, jak zapobiegać nawrotom?

Biała wydzielina z pochwy a higiena intymna – działania profilaktycznie

Troska o higienę osobistą przez kobietę jest niezwykle istotna. Pochwa to siedlisko wielu mikroorganizmów, bardzo ważne jest zachowanie wewnętrznej równowagi, dbanie o śluzówki waginy gwarantuje kobietom uniknięcie uciążliwych stanów chorobowych okolic intymnych. Dlatego należy:

• unikać kontaktów seksualnych z przypadkowymi partnerami,
• nosić bieliznę wykonaną z bawełny i ściągać ją na noc,
• regularnie odwiedzać ginekologa,
• zmieniać podpaski i tampony, nie rzadziej niż co 3-4 godziny,
• podcierać krocze zawsze w kierunku odbytu (nigdy na odwrót),
• używać delikatnego płynu do higieny intymnej (z kwasem mlekowym w składzie),
• wykonywać irygację pochwy tylko zgodnie z zaleceniami lekarza (przy użyciu rekomendowanych preparatów aptecznych OTC, skutecznym środkiem leczniczym o łagodnym działaniu jest roztwór na bazie  benzydaminy, który doskonale sprawdza się przy zapaleniu szyjki macicy, zapaleniu sromu i pochwy oraz po radioterapii, a także chemioterapii).

Podsumowując, mleczna, biała wydzielina z pochwy nie zawsze świadczy o stanie chorobowym (może być po prostu naturalną, fizjologiczną wydzieliną produkowaną przez kobiecy organizm) i jest sygnałem alarmującym o patologiach. Jednak jeśli upławy mają konsystencję twarogu, są pieniste, obfite, ropne lub towarzyszą im inne dokuczliwe objawy, jak świąd, obrzęk, zaczerwienienie, przykra woń, czy ból – wskazana jest konsultacja lekarska (wizyta u ginekologa). Im szybciej rozpoznane zostanie źródło owych dolegliwości, tym szybciej będzie można wdrożyć odpowiednie leczenie i przywrócić pacjentce pełnię zdrowia.

Przeczytaj także: Co może być przyczyną bólu podbrzusza? Przyczyny oraz metody leczenia.