Kalendarz ciąży – jak obliczyć tydzień ciąży? Jak zmienia się Twoje ciało tydzień po tygodniu?
Data: 11 maja 2020, autor: Lek. Marta Dąbrowska
Kalendarz ciąży tydzień po tygodniu to bardzo pomocne narzędzie. To przewodnik, który pozwala lepiej rozeznać się w nowej sytuacji, a dzięki temu nabrać pewności i spokoju. Mówi się, że kobieta w ciąży jest w stanie odmiennym. Dwie kreski na teście ciążowym zmieniają dosłownie wszystko. Mogą wywołać lęk i niepewność. Dlatego w okresie oczekiwania na dziecko, warto od czasu do czasu zajrzeć do kalendarza ciąży – zobaczyć, co już się zmieniło i czego się spodziewać w kolejnych tygodniach.
Kalendarz ciąży – który tydzień?
Najpopularniejszą metodą obliczania terminu porodu jest reguła Naegelego, którą opisuje poniższy wzór:
Pierwszy dzień ostatniej miesiączki + 7 dni – 3 miesiące + 1 rok = termin porodu (280 dni, czyli 40 tygodni od ostatniej miesiączki)
Reguła Naegelego zakłada, że cały cykl menstruacyjny trwa 28 dni, a owulacja zaczyna się 14. dnia. Przy dłuższych lub krótszych cyklach należy dodatkowo odjąć lub dodać odpowiednią ilość dni. Do obliczania wieku ciąży pomocne jest również kółko położnicze, z którego bardzo często korzystają ginekolodzy. Wzór Naegelego podaje jedynie orientacyjny termin porodu.
Kalendarz ciąży tydzień po tygodniu – jak zmienia się Twoje ciało?
Kalendarz ciąży w pierwszym trymestrze
4. tydzień ciąży – to najlepszy moment na wykonanie testu ciążowego. Zagnieżdżenie się zarodka pobudza produkcję gonadotropiny kosmówkowej (hCG), czyli hormonu, pod wpływem którego test daje pozytywny wynik.
5. tydzień ciąży – brak miesiączki – wiele kobiet właśnie w tym tygodniu potwierdza swoje przypuszczenia.
6.-7. tydzień ciąży – mogą pojawić się objawy ciąży, takie jak senność, przewlekłe zmęczenie na przemian z przypływem energii są skutkiem zmian hormonalnych. Zwiększona produkcja progesteronu (tak ważnego dla rozwoju ciąży) powoduje poszerzenie naczyń krwionośnych (prześwitujące przez skórę niebieskie żyłki, krwawienie dziąseł, ślady krwi w wydzielinie z nosa) oraz rozluźnienie mięśni. Pojawia się objaw Hegara – cieśń macicy staje się rozpulchniona, miękka. Mogą pojawić się zmiany skórne (przebarwienia, ostuda), a także teleangiektazje (pajączki. Piersi stają się nabrzmiałe i bardziej wydatne. W kanale szyjki macicy tworzy się czop z gęstego śluzu. To rodzaj muru obronnego, chroniącego macicę przez chorobotwórczymi drobnoustrojami. Ciąża coraz bardziej oddziałuje na układ krążenia. Może pojawić się większa senność, zadyszki po niewielkim wysiłku, a nawet omdlenia.
8.-9. tydzień w kalendarzu ciąży – dolegliwości ciążowe zamiast słabnąć nasilają się. Ponadto może pojawić się zgaga i bóle podbrzusza.
10.-11. tydzień ciąży – maluszek rośnie w zaskakującym tempie. Z zarodka stał się płodem i wykształcił już zalążki niektórych narządów. U przyszłej mamy nie widać jeszcze brzuszka, ale może dać o sobie znać wzmożony apetyt. Trzeba jednak uważać, aby zachcianki ciążowe nie zaburzyły optymalnej masy ciała. Nadwaga w ciąży (i po niej) to nic dobrego!
12. tydzień ciąży – brzuszek może się zaokrąglać, a waga pokazywać dodatkowe kilogramy. Oprócz masy ciała zwiększa się też obwód bioder, dlatego to może być czas na wymianę garderoby.
13. tydzień ciąży – oznacza, że I trymestr dobiega końca. Ciążowy brzuszek staje się coraz bardziej widoczny, a uporczywe dotychczas dolegliwości mogą powoli słabnąć. Wciąż jednak można odczuwać senność i zmęczenie – szybki wzrost płodu potrzebuje dużo energii, dlatego przyszła mama powinna więcej odpoczywać.
Kalendarz ciąży w drugim trymestrze
14. tydzień ciąży – rozpoczyna drugi trymestr ciąży. Dla wielu kobiet to czas na wytchnienie. Uciążliwe objawy zwykle ustępują.
15.-16. tydzień ciąży – przynosi kolejne zmiany. Na początku drugiego trymestru na brzuchu może pojawić się ,,kreska ciążowa”, czyli linea negra. To ciemne przebarwienie skóry, tworzące linię poniżej pępka.
17.-18. tydzień ciąży – zwykle oznacza widoczny brzuszek i zmianę postawy ciała. Warto dbać o prawidłową pozycję ciała oraz odpowiednią dawkę ruchu. Dodatkowe kilogramy to spore obciążenie dla kręgosłupa, a na bóle krzyża skarży się niejedna ciężarna.
19. tydzień ciąży – to czas, w którym, pod wpływem relaksyny, mogą rozluźniać się stawy miednicy. Może też pojawić się opuchlizna stóp i obrzęk nóg – to skutek zmian w układzie krążenia. Ponadto zwiększa się ilość wydzieliny, choć czasem problemem staje się suchość pochwy w ciąży.
20.-21 tydzień ciąży – wyznacza półmetek. W połowie ciąży organizm coraz sprawniej zaczyna przygotowywać się do porodu. W tym czasie pojawiają się skurcze przepowiadające, tzw. skurcze Braxtona-Hicksa. Są słabe, niegroźne i niebolesne ani regularne.
22.-23. tydzień ciąży – to w kalendarzu tygodnia ciąży przełom 5. i 6. miesiąca. Brzuch dalej nabiera krągłości, stają się także widoczne boczki i fałdki w okolicy lędźwiowej.
24.-26. tydzień ciąży – to końcówka II trymestru, który umilają dobrze wyczuwalne ruchy dziecka. Niekiedy brzuch może drgać lub delikatnie podskakiwać – dzieje się tak, gdy maluszek ma czkawkę. To wszystko wynagradza bóle pleców, obrzęki i zmęczenie.
Kalendarz ciąży w trzecim trymestrze
27. tydzień ciąży – wyznacza w kalendarzu ciąży kolejny etap. Zmiany zachodzące, nie tylko w macicy, lecz także w zasadzie we wszystkich narządach mogą znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Macica stale się powiększa. Uciskając pęcherz moczowy, zmusza do częstych wizyt w toalecie.
28.-29. tydzień ciąży – od tego czasu dolegliwości związane z noszeniem ciężkiego brzucha będa nasilać się coraz bardziej. Płytki oddech, ból pleców, obrzęki nóg to tylko niektóre z nich. Jednym z objawów trzeciego trymestru jest także świąd, rozciągająca się skóra może swędzieć i nie zmienią tego żadne kremy ani maści, choć nie warto z nich rezygnować, bo poprawiają nawilżenie i elastyczność skóry, chroniąc ją przed rozstępami.
30. tydzień – oznacza, że w kalendarzu ciąży zostało tylko 10 tygodni. To nieco ponad 2 miesiące, więc warto przygotowania do porodu zapiąć na ostatni guzik.
31. tygodniu ciąży – to przede wszystkim zmiana sposobu chodzenia. Kobieta w 7 miesiącu ciąży chodząc, kołysze się na boki, odchylając plecy do tyłu. Ma to związek nie tylko z wielkością brzucha, lecz także rozluźnieniem się stawów miednicy.
32. tydzień ciąży – może przynieść zmianę pozycji ułożeniowej dziecka. Maluch w pozycji pośladkowej może się jeszcze obracać przez około 2 tygodnie. Macica, która już znacznie zwiększyła swą objętość i wypełnia prawie całą jamę brzuszną, niebawem stanie się za ciasna, aby się w niej swobodnie poruszać.
33.-34. tydzień ciąży – wyznaczają 8. miesiąc ciąży. To czas bardzo trudny, pełen lęków i niepokojów. Oprócz obaw związanych z porodem, pojawiają się też problemy z koncentracją i precyzją ruchów. Powodem do zmartwień mogą być także przemęczenie, zaparcia i żylaki.
35. tydzień ciąży – niesie coraz silniejsze skurcze przepowiadające. Wiele kobiet myli je ze skurczami rozpoczynającymi akcję porodową. Na ostatnich stronach kalendarza ciąży znajdują się hasła o puszczaniu i nietrzymaniu moczu.
36.- 37. tydzień ciąży – coraz trudniej się poruszać, cały czas chce się spać, a obrzęki i bóle nasilają się. Tak może wyglądać końcówka ciąży. Oczywiście to nie jest reguła, bo są kobiety, które w 38. tygodniu ciąży są tak samo aktywne, jak w 6. tygodniu ciąży. Niemniej jednak dodatkowe kilogramy zawsze daje się we znaki.
38.- 42. tydzień ciąży – to ostatnie strony kalendarza ciąży. Zbliża się poród. Zwiastuje go ,,obniżenie brzucha”, łatwiejsze oddychanie (co może mieć miejsce nawet miesiąc wcześniej), większe parcie na pęcherz i uczucie rozpierania w kroku. Akcja porodowa rozpoczyna się niedługo po wypadnięciu czopa śluzowego i rozpoczęciu się skurczy porodowych, czyli tych właściwych.
Kalendarz badań w ciąży
Badania w ciąży, które należy powtarzać:
- morfologia,
- badanie ogólne moczu,
- badanie położnicze,
- pomiar ciśnienia tętniczego,
- kontrola masy ciała,
- badanie piersi,
- badanie aktywności i ruchliwości płodu,
- ocena ryzyka ciążowego.
Kalendarz badań w ciąży:
- Pomiędzy 11. a 13. tc. – badanie ultrasonograficzne (I USG)
- Do 14. tc.:
- poziom glukozy we krwi (na czczo),
- HIV, HCV, VDRL,
- toxoplazmoza i różyczka,
- TSH,
- grupa krwi i przeciwciała odpornościowe,
- cytologia,
- morfologia i badanie ogólne moczu.
- Pomiędzy 15. a 20. tc: morfologia, badanie ogólne moczu i ewentualnie zaległe badania.
- Pomiędzy 18. z 22. tc USG II trymestru.
- Pomiędzy 21. a 26. tc.:
- ocena czynności serca płodu,
- poziom cukru we krwi po podaniu glukozy (tzw. krzywa cukrowa),
- przeciwciała odpornościowe,
- toksoplazmoza, jeśli poprzedni wynik był ujemny.
- Pomiędzy 28. a 32. tc.:
- badanie ultrasonograficzne (III USG),
- przeciwciała odpornościowe,
- jeśli są ku temu wskazania, podaje się globulinę anty-D (pomiędzy 28. A 30 tc.).
- Pomiędzy 33. a 37. tc.: – badanie gruczołów sutkowych, badanie tętna płodu.
- Pomiędzy 38. a 40 tc.: – KTG, tętno płodu.